Choć imię dzikie – panmongolizm! – Mnie jednak mile ucho pieści, Jakby majestat wzniosłej doli, Od Boga danej, w nim się mieścił… (tł. Wiktor Woroszylski) Dama: Skąd ten epigraf? P.Z.: Myślę, że ułożył go sam autor opowieści. Dama: A więc… Read More ›
Month: Marzec 2014
Adam Mickiewicz – „Literatura słowiańska wykładana w Kolegium francuzkiem. Lekcja V” [12 stycznia 1841]
Od czasu rozpoczęcia mojego kursu, codzień dochodzą mię listy uczonych Słowian, z zarzutami tyczącemi się już to całego planu, już niektórych szczegółów w moim wykładzie. Mówię o tej korespondencyi, bo ma ona swoje znaczenie, pokazuje jaki jest stan ruchu literackiego… Read More ›
Światopełk Karpiński – „Polska” [14 maja 1939]
Idzie bosa Matka Boska, dwie kobiałki niesie, ścieżką, którą ludzka troska wydeptała w lesie. A za lasem, jak zapaska, leży strojne pole… Przestrzeń, bracie, taka płaska, gruszom jak na stole. Chłopi rolę szyją pługiem – kieckę kolorową, a za nudą,… Read More ›
Marian Hemar – „Do przyjaciół niemieckich” [2 kwietnia 1939]
Jeżeli cnoty niebieska moc Gwiezdnej korony brylantem Nie na stracone zabłysła w tę noc Nad Immanuelem Kantem – Jeśli nie byli jak dżdże wsiąkłe w piach, Jak zimne ogniki zwodnicze, Nadziemski Goethe, nieziemski Bach I Schopenhauer i Nietzsche – Jeśli… Read More ›
Antoni Słonimski – „Rozmowa z ciszą” [19 lutego 1939]
Po dniach rozpaczy, zgiełku, wrzawy, Kiedy wytchnienia przyjdzie chwila, Gdy głowa sennie się pochyla I w ciszy płynie czas łaskawy, Kiedy się pióro chwieje w dłoni, Bezwolne nad stronicą czystą, Gdy srebrna cisza w uszach dzwoni – Wsłuchaj się w… Read More ›
Wojciech Bąk – „Śmierć na Forum” [2 lipca 1939]
Widziałem ją. To było na Forum Romanum I szept jej usłyszałem w wiatru szumie cichym. Nad szkieletem historii, nad sławą złamaną Stała jak posąg biały zwycięstwa i pychy. Kolumny, co z nią walkę toczyły o wieczność Konały w piasku ruin,… Read More ›
Stanisław Piasecki – „Faszystowskie credo Goetla” [22 stycznia 1939]
Ferdynand Goetel z okazji wydania książki „Pod znakiem faszyzmu” doświadczył, jak niebezpieczną rzeczą jest napisanie skromnej przedmowy. Książka jest polityczna. Tedy Goetel w słowie wstępnym tłumaczy się, dlaczego będąc literatem, poważył się wkroczyć w dziedzinę „zastrzeżoną pono dla specjalistów”. To… Read More ›
Jan Parandowski – „Sąd nad demokracją ateńską” [1939]
Historia Grecji była mała i – jeśli się tak można wyrazić – prowincjonalna. Do czasów Aleksandra Wielkiego był to zaścianek dziejów śródziemnomorskich. Gdyby w starożytnym Egipcie lub Babilonie wychodziły gazety, wiadomości z Grecji pojawiałyby się w nich na trzeciej czy… Read More ›
Zuzanna Ginczanka – „Non omnis moriar” [1942]
Non omnis moriar – moje dumne włości, Łąki moich obrusów, twierdze szaf niezłomnych, Prześcieradła rozległe, drogocenna pościel I suknie, jasne suknie pozostaną po mnie. Nie zostawiłam tutaj żadnego dziedzica, Niech więc rzeczy żydowskie twoja dłoń wyszpera, Chominowo, lwowianko, dzielna żono… Read More ›
Wojciech Bąk – „Posąg wodza” [sierpień 1939]
Jest groźne piękno w wojnie. Nie wierz tchórzom, Ja wiem to, którym wiele wojen wiódł. Widziałem jako strzały miasta burzą I pada na kolana w gruzy gród. I wieże – błagalnice — padają pod stopy Zwycięzcy, który je tratuje ciosem… Read More ›