Wojna się skończyła. Tym razem nie kompromisem, układem czy zmową, ale bezapelacyjnym zwycięstwem jednej ze stron. I równie bezapelacyjną przegraną drugiej. W polityce nie ma miejsca na remisy.

Ten konflikt trwał równo dziesięć lat. Zaczął się tuż po podwójnie wygranych przez PiS wyborach prezydenckich i parlamentarnych w 2005 roku. Wydawało nam się wtedy, obserwując na ekranach telewizorów przebieg rozmów koalicyjnych niespodziewanie zwycięskiego Prawa i Sprawiedliwości z równie niespodziewanie przegraną Platformą Obywatelską, że o to – przypomnijmy, rzecz dzieje się tuż po pozbawieniu władzy SLD i po słynnej komisji badającej aferę Rywina – nastąpiło wielkie zwycięstwo polskiej Solidarności. Że dwie wielkie siły, które połączył etos Sierpnia – jedna bardziej konserwatywna, druga bardziej liberalna – stworzą razem sojusz, który da Polsce trwałe i dobre rządy.

Tak się jednak nie stało. Rozmowy koalicyjne okazały się w znacznej mierze telewizyjnym teatrem, do powstania POPiS-u nie doszło, partia rządząca została zmuszona do utworzenia taktycznego sojuszu z LPR i Samoobroną. Rządy Marcinkiewicza, a później Kaczyńskiego okazały się za słabe, aby przetrwać nawet jedną pełną kadencję. W 2007 roku, w wyniku dwóch afer eliminujących Samoobronę z życia politycznego, pozbawione sejmowej większości Prawo i Sprawiedliwość musiało oddać władzę Platformie Obywatelskiej w przedterminowych wyborach. O ich wyniku zdecydowała telewizyjna debata, w której lider PO, Donald Tusk, zdecydowanie pokonał premiera Kaczyńskiego.

Już wtedy, przed wyborami 2007 roku i tuż po nich, ukawnił się ten specyficzny układ polityczno-medialny, który sprawować miał rząd dusz w Polsce przez kolejnych 8 lat. Jego symbolami, ścigającymi się w festiwalu chamstwa wobec prezydenta Kaczyńskiego i jego macierzystej formacji, byli początkowo Jakub Wojewódzki w mediach i Janusz Palikot w polityce. Wkrótce dołączyli do nich inni. Z początku tolerowani jako przedstawiciele postaw skrajnych, w krotkim czasie jadem ich języka został zarażony cały główny nurt polskiego życia politycznego.

Na przełomie pierwszej i drugiej dekady XXI wieku, jasne było już, kto jest światłym europejskim postępowcem, a kto traktowanym z pogardą motłochem, ciemnogrodem, kartoflem. Spirala nienawiści nakręcała się. Aż w końcu doprowadziła do tragedii.

Katastrofa smoleńska, tragiczne interludium w środku tej straconej dla Polski dekady, przyniosła chwilowy wstrząs. Kilka kwietniowych dni, podczas których na moment znów wydawało się, że Polacy na powrót są wspólnotą. I kolejne tygodnie i miesiące, w których polityczno-medialna szczujnia znów zohydziła Polakom Polskę i siebie nawzajem. „Spontaniczne” protesty przeciwko pochówkowi zmarłego prezydenta na Wawelu. Gorsząca „wojna o krzyż” pod Pałacem Prezydenckim. Hordy zwyrodnialców sikających na znicze, pluszowa kaczka przybita do krzyża i skwapliwie wyeksponowana przez telewizyjne kamery.

A potem było już coraz gorzej, zwłaszcza 11-stego dnia każdego listopada, gdy Marszom Niepodległości towarzyszyły mniej lub bardziej nieudolne prowokacje władzy. Polityczny język gęstniał. Programy publicystyczne stały się festiwalem już nie gadających, a krzyczących głów, z dziennikarzami sprowadzonymi do roli organizatorów walk w klatce, raz po raz walącymi słowami w ową klatkę jak metalowym prętem, aby tym samym jeszcze bardziej rozjuszyć oponentów, i tym samym podnosząc temperaturę sporu, podbijać sobie słupki oglądalności.

Żadna z afer nie była w stanie zatpić tej władzy, i był taki moment, jeszcze kilkanaście miesięcy temu, gdy wydawało się, że sprawa jest przegrana, a Donald Tusk i jego drużyna bedą rządzić Polską po wsze czasy. Afera hazardowa. Nieudolnie prowadzone śledztwo smoleńskie. Afera Amber Gold. Afera drogowa. Afera podsłuchowa. I tak wiele innych, mniejszych i większych afer i aferek, zdolnych do tego, aby doprowadzić do zmiany władzy w innym, bardziej demokratycznym kraju. Ale nie w Polsce teflonowego Donalda Tuska, którego nie imało się nic, bo dzięki skutecznie działającemu przemysłowi pogardy udało się wytworzyć mit, zgodnie z którym nawet najgorsza władza PO i tak byłaby lepsza od przerażającej wizji objęcia na powrót steru rządów przez publicznego wroga numer 1, Jarosława Kaczyńskiego, przedstawianego w mediach mniej więcej tak, jak w orwellowskim „Roku 1984” przedstawiany był Emmanuel Goldstein.

„Nienawiść nie trwała jeszcze trzydziestu sekund, gdy mimowolne okrzyki wściekłości wyrwały się z gardeł obecnych na sali. (…) Co więcej, nie tylko jego widok, lecz nawet myśl o Goldsteinie automatycznie wywoływała lęk i gniew. A najdziwniejsze było to, że choć darzono go taką pogardą i nienawiścią, choć codziennie po tysiące razy – z mównic i teleekranów, w gazetach i książkach – zbijano, druzgotano, ośmieszano i demaskowano jego teorie jako żałosne brednie – wpływy Goldsteina wcale nie malały. (…) W drugiej minucie Nienawiści zebranych ogarnął szał. Zrywali się z krzeseł i wrzeszczeli ile sił w płucach, żeby tylko zagłuszyć ohydne beczenie płynące z ekranu.”

W podobny sposób w latach 2007-2015 w polskich mediach – publicznych i prywatnych – przedstawiany był nie tylko lider największej partii opozycyjnej, ale również wszyscy ci, którzy ośmielali się publicznie zadeklarować jako jego sojusznicy. W pewnych środowiskach, jeszcze do niedawna przyznawanie się do głosowania na PiS było automatycznie traktowane jako przynależność do kasty niedotykalnych. Zwolennikom prawicy nie podawało się ręki. Rozproszeni, i czujący się absolutną mniejszością opozycjoniści, nie mogąc znieść wszechobecnego, bezkrytycznego i masowego poparcia dla rządzącego Polską aparatu, zaczęli szukać miejsc, w których mogą spotkać innych, podobnych do siebie.

Takim miejscem okazał się Internet. Nie sposób tu przecenić roli, jaką w integracji prawicowych środowisk odegrał tu Salon24, stworzony przez Igora Janke. To tu początkowo toczyły się najważniejsze spory, to tu powstały ważne dla prawej strony publicystyczne teksty, i co najważniejsze – to tu, po raz pierwszy, mogliśmy poczuć, że nie jesteśmy sami, że myślącyh podobnie do nas jest więcej – pamiętajmy, że nie było wtedy jeszcze tygodników „DoRzeczy” i „WSieci”, nie było tylko Telewizji Republika – był tylko Internet. Dla prawej strony sceny politycznej, podobną integrującą rolę pełni do dziś Twitter – ale to Salon24 był pierwszy.

Zaczęła się kontrofensywa. Gdzieś od 2011 roku, pogardzane młode prawicowe oszołomy odkryły, że są w stanie skutecznie walczyć z przeciwnikiem jego własną bronią. Schyłkowe lata rządów PO przyniosły prawdziwy zalew wymierzonych przeciwko władzy memów, żartów, filmików i parodii. Co znamiennej, większość tej produkcji powstawała spontanicznie i oddolnie, nie licząc znakomitego kabaretowego cyklu „Posiedzenie rządu” z Robertem Górskim w roli haratającego w gałę premiera. Tydzień po tygodniu, miesiąc po miesiącu, rok po roku, coraz większe rzesze obywateli odkrywały, że ta władza jest po prostu śmieszna. Końcówka kampanii Bronisława Komorowskiego i niemal cała kampania Ewy Kopacz upłynęły już w gruncie rzeczy niemal wyłącznie wśród wszechogarniającego rechotu, rechotu, którego nie jest w stanie przetrzymać żadna władza. I dlatego musieli przegrać.

Wojna się skończyła. I jak po każdej wojnie, polskie społeczeństwo wychodzi z niej w dość opłakanym stanie. Pseudopolityka tak zawładnęła nami przez te ostatnie lata, że po wyjściu z kanałów na powierzchnię stajemy bezradni, oślepieni światłem. Po latach w okopach i na barykadach zapomnieliśmy już nawet, jak rozmawiać ze sobą, nie sprawdzając najpierw uważnie, czy nasz rozmówca to przyjaciel, czy wróg. Rzucając na Twitterze żartami z władzy jak butelkami z benzyną, oduczyliśmy się czytać dłuższe teksty, o książkach już nie wspominając. Naszym jedynym celem przez te wszystkie lata było wyrwanie władzy z rąk uzurpatora. Co mamy robić, gdy ten upragniony cel został wreszcie osiągnięty?

Co robić? Przede wszystkim, odpocząć i uświadomić sobie, że naprawdę jest już po wojnie. Zwłaszcza, że niedobitki pokonanych wciąż kryją się jeszcze po gazetach, ostrzeliwując się nieporadnie. Nie traćmy na nich czasu. Pozwólmy im wypluć z siebie resztki amunicji, dajmy im to złudne przekonanie, że wciąż są groźni. Nie  są. Niegdyś potężny przemysł pogardy zamienił się w zdezelowaną fabryczkę nienawiści. Wciąż zatruwa środowisko, ale niczego groźnego wyprodukować tym już nie sposób.

A my, dzielni kombatanci internetowego frontu? Odłóżmy wreszcie broń i nauczmy się znów żyć na wolności. Czytajmy książki i piszmy teksty, spotykajmy się w kawiarniach i dyskutujmy. Słowem, róbmy znów to, co w normalnym kraju powinni robić konserwatyści. Polska znów jest normalnym krajem. Wojna się skończyła. Wygraliśmy.

Tekst ukazał się również na blogu autora: Teologia Polityczna

Kategorie:Artykuły, Farrago rerum

Tagi: Przemysław Piętak