Część pierwsza :
PACHNĄCE RĘCE ALEKSANDRA WATA
Szczęście szwenda się za nami bezradosne istotne konieczne i złote. Zbiera wszystkie wonności bezdomnych, uśmiechy cichych ludzi, niewypowiedziane pyszne frazesy niezgrabnych samotników. Niedostępne – gdzie tylko spojrzysz, – wyglądające nawet przez dziury oczne jedynej tragicznej maski, nawet w Nowych Miastach, gdzie deklamują, szlochają, umierają, gestykulują, śpiewają wspaniałe koncentracje, apoteozy zrzeszeń aktorskich ludzi dostojnych, autotatoi, kapłanów radosnej możliwej świadomości ; mizdrzące się za plecami otyłych królów rozbawionych widokiem danse macabre’u Śmierci z Księżniczką Trebizondy.
Spaceruje na młodych timbrach ud po rusztowaniach drapaczy nieba, bałaganach, rynkach, na Świętach Niebios, przed wystawami modnych sklepów, w foyer kinoteatrów, śród rupieci, rekwizytów, zwietrzałych perfum i kobiet,
Bezradosne, niewidoczne dla innych – tylko ja je poznaję : W blasku gałek niewidzących oczu prostytutki, obracających się w kosmiczne kółko ; w kołysaniu się nędznych wygolonych lordów ; w ciemnej konurze porzuconego psa, oczekującego swego błękitnego nocnego Pana. W zmurszałym zadzie staruszki, grzejącej w słońcu swe reumatyzmy.
LEGENDA NIEBIOS. Dziewczyny umierają na bladym mleczu horyzontów.
Opowiadano sobie bajki, legendy Ronsalwatu. Królowie uginający się pod ciężarem koron. Królowe chude dygocące z przypływem aksamitnych horoskopów nie zmieniają koszul poplamionych. Błędny rycerz wyrywa dzidą własne serce i poświęca je Madonnie czerwone, żywe, człopiące.
W kruchcie po glinianej podłodze od tronu arcybiskupa do zamurowanej niszy smętnej owdowiałej Dione płazą, kulą się, czołgają płaskie rozczochrane czarownice. Wieśniacy z Norcji podnoszą mleczne maczugi.
Wrota otwierają się naścież.
2. Biczowany rab, niewolnik Onanji spotkał na swej drodze, na trzecim stopniu Krzywego Koła trzynastoletnią Beatrice. A że był zmierzch i odpędzał długą aksamitną rzęsą wszelkie niepogody i niewczesne klątwy – więc wziął ją za paluszki i poprowadził na swoje szkarłatne, samotne łoże. Lecz wyczerpany (niemoc zwinęła mu kręgosłup i zwiędłe ręce) odwrócił się do niej tyłem : I pchnięty, stoczył się bezdźwięcznie przez kwadratowy otwór w skarbce trzynastu niebieskich rozbójników.
NAKŁADANO NA RĘCE RÓŻANE KAJDANKI.
JA. Stara klempa, drapiąc różowe, tłuszczem sfałdowane kolano, z za lady rzuciła na mnie ponsowe spojrzenie Messalin.
JA piję haustem granatowy poncz. JA PIĘKNY JAK NIEBIESKIE PIĘKNO PĘKNIĘTEGO ANTYKU.
PONURE WĘDRÓWKI. Scytowie okrakiem na drobnych wichrach, zady zdrowe a pachnące, owłosione u dołu nogi mogą cię pewnych nieszporów grynszpanowego wieczoru przenieść w zamorskie djamentowe krainy.
W pałacu giętkim jak lotos, w giętkim jak lotos pałacu, w obszernej adamaszkowej komnacie, czeka na ciebie apetycznie pachnąca, różowa zupa przyrządzona kunsztem porannej dziewczynki.
2. Wędrówki Zapomnienia między Arką Przymierza a Arką Zgonu.
Bladzi orgjaści każdy w maleńkiej iluminowanej nadziemskim światłem katedrze podsłuchują tempo moich matowych posępnych kroków.
Czasem stopy moje okłamują pracę bednarską kafli płakością troglodyty lub homo cromagnensis. Chodzę tam i nazad tam i nazad pomiędzy arkady strupioszałe moich grzechów.
3. Moje twarze, które zmieniam z każdym zenitem słońca nie idą na marne. Przechowują się w obszernych stęchłych podziemiach o filarach podtoczonych robactwem, barwnemi bujnemi karlicami boliwijskich okrętów i fioletową poświatą szpar. Nadziane na haki pokryte krwawą rdzą, w miejscach czoła, gdzie penwej nocy wświdruję gnuśny ładunek brauningu (dzierżonego mocno w prawej łapie). Pomiędzy siwemi brodami wyrastającymi każdej lunatycznej pełni tułają się i wyją białe szakale.
4. Ogłosiłem się carem przestrzeni, wrogiem wnętrza i czasu.
Posiadłszy radosną wiedzę maski, pałałem cudowną żądzą : uprzestrzenić się ! Lecz pewnego razu przeraziła mnie bezdenna szpara, którą ujrzałem tuż za powierzchnią nosa, gdym nań patrzał prawym okiem. Przeklęta szpara, przeklęte principium individuationis, jak żółty kaftan mnie przeraża, trapi, chłoszcze, skręca, paraliżuje. Skąd wziąć moc by je przestąpić ! Skąd ! Odtąd trwałem osłupiały jak niebo, wpatrzony w blady płomyk świecy, palącej się w lustrze u dołu w lewym kącie. Tylko fantasmagorje księżyców budziły mnie z odrętwienia : marszcząc i kurcząc niemożliwie twarz w popielatej poświecie, schyloną z lewej strony i podnosząc prawę ramię i prawy paluszek ; ot tak, i lewy paluszek nieco niżej i zginając prawe kolano : ot tak ! drepczę i kwiczę :
tim tiu tju tua tm tru tia tiam tiamtiom tium tiu tium tium.
5. Wydobywam błękitność z esencji siwych godzin między północą a południem. Biesiady zapomnianych misterji zapisuję na czarne płyty szyb. W głębokich wilgotnych podziemiach wywołuję duch tlenia i rozwieszam go na kołki trójkolorowych latarni przybitych do amfiteatrów ścian.
(…)
Źródło: „Antologia polskiego futuryzmu i Nowej Sztuki”, Biblioteka Narodowa 1978
Ilustracja: Fernand Leger, „Wielkie śniadanie”, 1921
Skomentuj