WSTĘP Dezorientacja polskiej literatury. Biedni spece w sztuce pisania, krążą od jednej kapliczki literackiej do drugiej i szukają, szukają za wszelką cenę jakiejś racji, która by usprawiedliwiła ich prace. Dała sankcje. Rozgrzeszyła z błędów. Naokoło huczy olbrzymi świat, koła maszyn… Read More ›
Month: Wrzesień 2022
Henryk Dembiński – „Defilada umarłych bogów” [1931]
Sąd… na wokandzie powództwo młodych o dziedzictwo – o spadek duchowy. Chcą czemuś służyć z takim hartem i mocą duchową, jak Spartanie, z taką ekstazą i ascetyzmem, jak średniowiecze, z taką wiarą w spełnianie się wielkiej epopei i z taką… Read More ›
Karol Stefan Frycz – „Obowiązki wielkiego narodu” [1938]
Marzenia o wielkiej polskiej Europie środkowej, rozciągającej się od Bałtyku po Jadran i od Bałtyku po Morze Czarne nie może być tylko samą zabawą w słowa. I samo tylko upajanie się tym mirażem, czy nawet rozprzestrzeniane jak najszersze tej myśli… Read More ›
Tadeusz Breza – „Rozważania o eseju” [1939]
Niedawno na pewnym zebraniu literackim Stefan Napierski wystąpił z żałobną tezą, powiadając, że piękny rodzaj, jakim jest esej, umarł. Posypały się głosy popierające tę tezę, jak również wyjaśnienia i sprzeciwy. Ponieważ czasu było mało, ograniczono się do krótkich wypowiedzi, raczej… Read More ›
Witold Gombrowicz – Aby uniknąć nieporozumienia [1937]
Przed kilku dniami ukazała się moja książka pt. Ferdydurke. Ponieważ jest to utwór napisany w sposób dość oddalony od normalnej literatury, pragnąłbym zapobiec dezorientacji krytyki. Nie idzie mi o ocenę artystyczną, ale o to, aby z książki tej nie zrobiono… Read More ›
Jerzy Andrzejewski – „Uwagi o młodości” [1937]
Literatura rzadko kiedy kładzie wieńce chwały na skronie młodzieńców. Wprawdzie Grecy zaklęli swego boga poezji w kształt młodego i promiennego mężczyzny. Wprawdzie dziewięć muz otaczających Apolla oddychało wieczną młodością. Ale ta sama starożytność przynosi nam ze swojej głębokości postać ślepego… Read More ›
Witold Gombrowicz – „Atmosfera i kot. W odpowiedzi p. J. Andrzejewskiemu” [1935]
P. Jerzy Andrzejewski zamieścił w ostatnich numerach „Prosto z Mostu” dwa wielkie artykuły przeciwko młodej literaturze, wymieniając przygodnie z nazwisk Chorowańskiego, Rudnickego, Uniłowskiego, Schulza i mnie. (Mówiąc nawiasem, Schulz, którego świetny debiut w roku ubiegłym, „Sklepy cynamonowe” wywołał sensację w… Read More ›
Jerzy Andrzejewski – „Samotne pokolenie” [1935]
Każdy z młodych może na głos zawołać: moja wczesna młodość została zatruta, zapaskudzona! I będzie miał po tysiąckroć rację, żądając zdania od starszych rachunku. Bo co dało społeczeństwo tym wszystkim, którzy dorastali w pierwszej połowie lat dwudziestych? Co młodzi wynieśli… Read More ›