Tak jak w czasach PRL, gdy lektura emigracyjnych książek dawała czytelnikom w Polsce poczucie chociaż chwilowego uwolnienia od absurdów opresyjnego systemu, tak i teraz, odkrywanie tych samych autorów pozwala oderwać się od jałowej współczesności. Gdy polska rzeczywistość przygnębia pustką nieistotnych… Read More ›
Farrago rerum
Na Walentynki – Dr. Med. Iwan Bloch – „Życie płciowe naszych czasów” [1929]
Wstęp Życie płciowe nowoczesnego kulturalnego człowieka, tzn. ogół zjawisk miłości płciowej, wynikających z popędu płciowego jest wynikiem rozwoju wielu tysięcy lat. W niem odzwierciedlają się wszystkie fazy fizycznej i duchowej historji rodu ludzkiego. Kto chce pojąć miłość nowoczesną i jej… Read More ›
Konstanty Jeleński o Witoldzie Gombrowiczu [1984]
„Snobizm Witolda – czy jego kompleksy wobec arystokracji – tłumaczę sobie jego sferą. Trudno sobie wprost wyobrazić snobizm ludzi, którzy należeli do beau monde’u, ale nie byli arystokracją. We Francji i Niemczech nie rozróżniano między szlachtą a arystokracją. „Szlachectwo” już… Read More ›
Literackie święta
Druga połowa XX wieku, czas wyjątkowego rozkwitu polskiej literatury. Jego ślad odnajdujemy nie tylko w przebogatych zbiorach polskiej prozy i eseistyki tamtego okresu, ale również w obficie publikowanych w ostatnich latach tomach dzienników i korespondencji. Dzięki nim możemy prześledzić, co… Read More ›
Mieczysław Jastrun o Czesławie Miłoszu [1955-1981]
W wydanym przez Wydawnictwo Literackie w 2002 roku „Dzienniku” poety i prozaika Mieczysława Jastruna, nazwisko Czesława Miłosza pojawia się raptem na kilkunastu stronach. Warto jednak przytoczyć, co autor „Poematu o mowie polskiej” pisał na temat przebywającego od 1951 na emigracji,… Read More ›
Ocalenie [2020]
Czym jest poezja, która nie ocala Narodów ani ludzi? (Czesław Miłosz, wiersz „Przedmowa” z tomu „Ocalenie”, 1945) Nie mogę się obudzić. Od ponad pół roku, od początku pandemii, żyję jak w półśnie, rozpięty pomiędzy rzeczywistością, a niepewnością czy ta rzeczywistość… Read More ›
Mrożek a sprawa polska
Robert Tekieli w felietonie „Gdzie pan dziś jesteś, panie Mrożek?”, w najnowszej „Gazecie Polskiej”, pisze: „Co musieli przeżywać ludzie tak inteligentni przecież i wrażliwi jak Sławomir Mrożek, widząc pod koniec lat 80., że sowiecki Mordor, któremu służyli, upada? Wiedzieli, że… Read More ›
Kilka myśli przed nową dekadą
Ostatnie godziny drugiej dekady XXI wieku. Symbolicznym początkiem pierwszej były walące się wieże World Trade Center w Nowym Jorku, 11 września 2001, symbolicznym początkiem drugiej, przynajmniej dla Polaków, katastrofa smoleńska, 10 kwietnia 2010. Od czego zaczną się lata dwudzieste, i… Read More ›
A.Sozański – „Szczegóły z życia pisarzów polskich” [1884]
Matka Mickiewicza czule kierowała pierwszemi jego krokami, toteż wieszcz z czcią o niej wspomina. Słowacki pozostawił w swych listach pisanych do matki, godny siebie pomnik uwielbienia dla tej niewiasty. Matka Jana Śniadeckiego z czułą pieczołowitością pielęgnowała zdrowie jego w latach… Read More ›
Z listów Juliusza Słowackiego [1843-1848]
„Wszystko na ziemi robić można, byle zawsze przed oczyma mieć drogę prostą, jedną gwiazdę – Boga – zdobycie przez ducha swego czynami ciała nieśmiertelności ducha” (Do matki, 28.XI.1843) „Zatrudniony jestem bardzo, bo mi znów jakby mocne pchnięcie od Boga przyszło… Read More ›