Niedawno na pewnym zebraniu literackim Stefan Napierski wystąpił z żałobną tezą, powiadając, że piękny rodzaj, jakim jest esej, umarł. Posypały się głosy popierające tę tezę, jak również wyjaśnienia i sprzeciwy. Ponieważ czasu było mało, ograniczono się do krótkich wypowiedzi, raczej… Read More ›
Proza
Aleksander Wat – „Ja z jednej strony i Ja z drugiej strony mego mopsożelaznego piecyka (fragment)” [1919]
Część pierwsza : PACHNĄCE RĘCE ALEKSANDRA WATA Szczęście szwenda się za nami bezradosne istotne konieczne i złote. Zbiera wszystkie wonności bezdomnych, uśmiechy cichych ludzi, niewypowiedziane pyszne frazesy niezgrabnych samotników. Niedostępne – gdzie tylko spojrzysz, – wyglądające nawet przez dziury oczne… Read More ›
Bobkowski, Giedroyc, Grudziński [1947-1961]
Gustaw Herling-Grudziński do Jerzego Giedroycia, 17 października 1947: „Czy Bobkowski pisze, czy pedałuje? – bo to są, zdaje się, dwie główne pasje jego życia.” Gustaw Herling-Grudziński do Jerzego Giedroycia, 9 grudnia 1958: „Ostatni numer „Kultury” jest doskonały. Część poświęcona Pasternakowi… Read More ›
Jarosław Iwaszkiewicz – „Karnawał w Taorminie”
Już od trzydziestu lat co jakiś czas powracam do Taorminy i znajoma mi się stała tak jak Sandomierz. Nie, raczej przypomina ona Zakopane ze swoimi Krupówkami idącymi przez środek miasta, ze swoimi z całego świata zjeżdżającymi się „ceprami” i ze… Read More ›
Juliusz Słowacki – „Genezis z Ducha” [1844]
Na skałach Oceanowych postawiłeś mię, Boże, abym przypomniał wiekowe dzieje ducha mojego, a jam się nagle uczuł w przeszłości Nieśmiertelnym, Synem Bożym, stwórcą widzialności i jednym z tych, którzy Ci miłość dobrowolną oddają na złotych słońc i gwiazd girlandach. Albowiem… Read More ›
Adam Mickiewicz o Polakach i Żydach [1832]
Jesteście między cudzoziemcami, jako gospodarze szukający gości i spraszający ich na ucztę Swobody do domu swego. Pewny gospodarz głupi spraszając gości, pokazywał im naprzód w domu swoim miejsca gdzie zrzucają śmieci, i inne miejsca brudne, tak, iż ckliwość obudził, i… Read More ›
Anna Siudak – „Zbliżenia”
Obrabowałam dzisiaj bank, tak przynajmniej mi się wydaje. Obrabowałam i wyszłam. Policja mnie nie zatrzymała. Czary mary. Po prostu zniknęłam z ich pola widzenia. Karkonosze. Nie, nie noszę ze sobą plecaka. Wychodzę zawsze w pośpiechu. Tym razem też wyszłam, ale… Read More ›
Anna Świrszczyńska – „Śpiew” [1937]
Oto materia mistyczna natury promieniującej, likwor elastyczny a przylegający trafnie jak guma, przenikający ciało jak dreszcz. Ogień kauczukowy, drgające bogactwo. Zanurzam się w tę ciecz piekącą, rumianą. To płomień czyśćca, pali równo i solidnie. Dokoła twarze bliźnich – zbyt zajęty… Read More ›
Stefan Napierski – „Portrety imaginacyjne” [1931]
Ileż tchórzostwa ze strony Edwarda mieścić się będzie w tej decyzji, kiedy odda swój głos na rewolucjonistów: nieodrodny bankrutujący mieszczuch, sprzyja on zwycięzcom przyszłości. Edward jest słaby i pociąga go wszelka przemoc: pociesza się tym, że kto inny jest ordynarny…. Read More ›
Tomasz Dygowski – „Brama (Rozdział I)” [2017]
Rozdział I – Światełko w Twoim tunelu Białe, rażące światło pojawiło się gdzieś w oddali, a oni poczuli nagle nieznaną im nigdy wcześniej lekkość ciała. Unieśli się delikatnie, tak jakby ważyli tylko kilka gramów, a prawo grawitacji przestało istnieć. Coś… Read More ›