Tak jak w czasach PRL, gdy lektura emigracyjnych książek dawała czytelnikom w Polsce poczucie chociaż chwilowego uwolnienia od absurdów opresyjnego systemu, tak i teraz, odkrywanie tych samych autorów pozwala oderwać się od jałowej współczesności. Gdy polska rzeczywistość przygnębia pustką nieistotnych… Read More ›
Emigracja
Gustaw Herling-Grudziński – „Dziennik pisany nocą” [1990]
Przenieśmy się na teren kulturalny. Gastronomiczny Kinderbal u Wierzynka w Krakowie urządził dla swych młodocianych admiratorów Czesław Miłosz (w asyście Jana Błońskiego). O dziwo!, myśleliśmy, że jest już dawno po chorobie, a tymczasem świetne potrawy (obficie zakrapiane, mam nadzieję) spowodowały… Read More ›
Czesław Miłosz o Herbercie w „Roku myśliwego” [1987]
15.IX.1987. Ataki na mój „Zniewolony umysł”, że niby wymyśliłem jakieś głębie, podczas gdy działał po prostu strach o swoją skórę, nie trafiają w sedno. Była to groza nagle uzyskanej świadomości, że następuje światowe zwycięstwo komunizmu i że marzenia o niepodległej… Read More ›
Czesław Miłosz do Jerzego Giedroycia [15 stycznia 1981]
Drogi Jerzy, Wróciłem z Ann Arbor, gdzie jeszcze raz byłem świątkiem narodowym i pół Detroit zleciało się na moje występy. Dowiedziałem się też, że na wieść o nagrodzie Nobla dla Polaka pół fabryki Forda szalało z radości, dlatego że jak… Read More ›
Gustaw Herling-Grudziński o Czesławie Miłoszu [26 sierpnia 1951]
Murti-Bing Pod tym tytułem ukazał się w lipcowym zeszycie „Twenieth Century” rozdział z książki Czesława Miłosza o „intelektualistach w krajach demokracji ludowej”. Miłosz zapożyczył to słowo z Nienasycenia S.I. Witkiewicza, gdzie oznaczało ono nazwę pastylek używanych przez armię mongolską do zaszczepiania ludziom… Read More ›
Gustaw Herling-Grudziński – „Dziennik pisany nocą” [5 stycznia 1977]
Miłosz odparował elegancko wzmiankę o „Zniewolonym umyśle” w moim dzienniku. Ma oczywiście rację, że nie załatwi się sprawy jednym zdaniem: „książka świetnie napisana, lecz błędna, wydumana za biurkiem”. Tę wymówkę przyjmuję z zawstydzeniem. Co nie przeszkadza, że biję się w… Read More ›
Mrożek a sprawa polska
Robert Tekieli w felietonie „Gdzie pan dziś jesteś, panie Mrożek?”, w najnowszej „Gazecie Polskiej”, pisze: „Co musieli przeżywać ludzie tak inteligentni przecież i wrażliwi jak Sławomir Mrożek, widząc pod koniec lat 80., że sowiecki Mordor, któremu służyli, upada? Wiedzieli, że… Read More ›
Władysław Szpilman – karta imigracyjna [1957]
Źródło: Archiwum kart imigracyjnych, Rio de Janeiro, Brazylia
Andrzej Bobkowski – Po trzęsieniu spodniami [1956]
Jesteśmy świetnymi aktorami Kiepskiego melodramatu (“Melodramat” Janusza Warmińskiego) Świetnymi aktorami na pewno. Zawsze było to godne podziwu. Poza tymi mistrzowskimi “wdechowcami” intelektualnymi. Ale nie kiepskiego melodramatu lecz szmiry; ponurej szmiry, która dziś, w świetle coraz to nowych obnażań dusz intelektualnych… Read More ›
Marian Hemar – „Rozmowa” [1950]
Od początku do końca Byłem przy tej rozmowie, Wszystko państwu powtórzę, Wiernie, słowo po słowie, Nic nie ujmę, nie dodam I nie zmienię porządku, Tylko powiem tak jak się Zaczęło od początku, Gdy w poczekalni – niby swobodnie i niedbale… Read More ›