Nie tylko w dziejach narodu polskiego, ale i w życiu wszystkich narodów w powszechności, spostrzegać się daje przede wszystkim działanie potęg rozkładowych, które dążąc do wydania ostatecznego rezultatu swej działalności, opanowują swą siłą ujemną to wszystko, co w narodowym organizmie… Read More ›
Polska
Gustaw Herling-Grudziński o Czesławie Miłoszu [26 sierpnia 1951]
Murti-Bing Pod tym tytułem ukazał się w lipcowym zeszycie „Twenieth Century” rozdział z książki Czesława Miłosza o „intelektualistach w krajach demokracji ludowej”. Miłosz zapożyczył to słowo z Nienasycenia S.I. Witkiewicza, gdzie oznaczało ono nazwę pastylek używanych przez armię mongolską do zaszczepiania ludziom… Read More ›
Gustaw Herling-Grudziński – „Dziennik pisany nocą” [5 stycznia 1977]
Miłosz odparował elegancko wzmiankę o „Zniewolonym umyśle” w moim dzienniku. Ma oczywiście rację, że nie załatwi się sprawy jednym zdaniem: „książka świetnie napisana, lecz błędna, wydumana za biurkiem”. Tę wymówkę przyjmuję z zawstydzeniem. Co nie przeszkadza, że biję się w… Read More ›
Akt abdykacji Stanisława Augusta Poniatowskiego [1795]
My, Stanisław August, z Bożej Łaski Król Polski, Wielki Książe Litewski et c., et c., et c. Nie szukając w ciągu królowania naszego innych korzyści lub zamiarów, jak stać się użytecznym ojczyźnie Naszej, byliśmy także tego zdania, iż opuścić należy… Read More ›
Leon Zienkowicz – O Rozumie Stanu [1862]
Jeden z łaskawych słuchaczy zapytuje mnie, co rozumiem przez Rozum Stanu? Odpowiadam. Rozum Stanu jest to rozum ten, za którego sprawą państwa się tworzą, utrzymują, rosną i kwitną; w braku zaś którego upadają, rozkładają się i nikną, a z powrotem… Read More ›
Geopolityka „Kultury” – Juliusz Mieroszewski a współczesność
Podczas lektury wydanego przed kilkoma laty „Listów z Wyspy” Juliusza Mieroszewskiego, jednego z najwybitniejszych redaktorów i publicystów paryskiej „Kultury”, dwie rzeczy zwracają uwagę szczególnie – przenikliwość ocen i ich aktualność. Chociaż pisane w zupełnie innej epoce, w czasie zimnej wojny,… Read More ›
Mrożek a sprawa polska
Robert Tekieli w felietonie „Gdzie pan dziś jesteś, panie Mrożek?”, w najnowszej „Gazecie Polskiej”, pisze: „Co musieli przeżywać ludzie tak inteligentni przecież i wrażliwi jak Sławomir Mrożek, widząc pod koniec lat 80., że sowiecki Mordor, któremu służyli, upada? Wiedzieli, że… Read More ›
J.K. Kochanowski – „Do przyszłej Polski” [1919]
Cudem do życia państwowego zbudzona, stanęła w oczach naszych Polska wobec pełni tych zadań istnienia, od których nie jest wolny żaden w świecie naród, mający prawo powiedzieć o sobie: cogito, ergo sum. Gnębieni od szeregu pokoleń, demoralizowani i oduczani od… Read More ›
Józef Maria Bocheński OP o „Totalizmie katolickim” [1938]
List do redaktora „Prosto z Mostu” Rzym, Angelicum, w styczniu 1938 r. Szanowny Panie Redaktorze! Muszę niestety zwrócić się do Sz. Pana z prośbą o wybaczenie mi niesłowności: dłuższego artykułu w sprawie totalizmu i liberalizmu nie mogę dostarczyć, przynajmniej obecnie…. Read More ›
Cyprian Kamil Norwid do Michaliny z Dziekońskich Zaleskiej [14 listopada 1862]
Mam czasem tak skłopotaną głowę, że niekoniecznie za zupełną logiczność pisań moich poufnych odpowiadać mogę i winienem. – Pisząc o położeniu Pani Glaubert, siostry hr. Bolesława Wielogłowskiego, który przyjaźnią śp. Generałowej zaszczycał się, wspomnieć zaniedbałem, albo raczej wspomnieć nie miałem… Read More ›