List do redaktora „Prosto z Mostu” Rzym, Angelicum, w styczniu 1938 r. Szanowny Panie Redaktorze! Muszę niestety zwrócić się do Sz. Pana z prośbą o wybaczenie mi niesłowności: dłuższego artykułu w sprawie totalizmu i liberalizmu nie mogę dostarczyć, przynajmniej obecnie…. Read More ›
Prosto z Mostu
Jerzy Pietrkiewicz – „Do poezji polskiej” [1936]
Oto triumfalnym wierszem turkocze na bruku wóz, pocałunki blasków na stawie jak rymy, dźwięczy wśród wody złoto, dźwięki zaciera szmer łóz, od łóz wiatr dymi… Poezjo, jakie Twe imię? Ze strychu po spróchniałej drabinie zeszła otulona tajemnicą noc. Odepchnęła moje… Read More ›
Karol Irzykowski – „Nowoczesny Tantal (Ze wspomnień dziennikarza)” [1936]
1. Gdy już raz droga utorowana, nie ma temu końca. Gwałtowną, natrętną falą przewala się życie przez moje biurko. Wpycha się wszędy i owija się wkoło mnie, dusi, gniecie, wciska mi w rękę pióro: pisz pisz! Do mózgu mego wchodzi… Read More ›
Wojciech Wasiutyński – „Rzecz o oddychaniu” [1935]
Rzeczą, która mnie w życiu kosztuje najwięcej, a może i kiedyś nawet zgubi, jest mój autokrytycyzm. Posuwa się on tak daleko, że na przykład, kiedy wieczorem zasypiam i już zaczynam tracić świadomość rzeczywistości, nagle pojawia się skądś we mnie chłodna… Read More ›
Konstanty Dobrzyński – „Konkwistador” [1938]
Kto policzył traw w stepie stratowane pędy, pyski fal kto okiełznał obłąkanym wiosłem? Kto rozpinał na masztach złocistą legendę i szczęk broni wykrzesał pięścią w niebo wrosłą? Jak dalekie a bliskie są liliowe lądy, zachody jak są bliskie rannym zórz… Read More ›
Stanisław Piasecki – „Poczucie misji dziejowej” [1938]
Nie, przecież nie sposób pisać o niczym innym, o czymś literackim, artystycznym, czy jakimś takim. Przez kilka ostatnich tygodni na pół mechanicznie załatwiając t. zw. sprawy bieżące, zwykłe, normalne, należące do fachu, myślało się ciągle i nieustannie tylko o tym… Read More ›
Adolf Nowaczyński, „Kulczyk Sobieskiego” [1935]
Chyba nikt już nie pamięta, a dowodnie, mało ludzi słyszało o jednym takim panu Kulczyckim alias Kulczyku, co to zapoczątkował pewien obyczaj, z biegiem czasu i stuleci bardzo potem rozpowszechniony po całym Bożym świecie. Nie był to żaden wódz, ani… Read More ›
Jan Wiktor – „Tragedia Brzozowskiego” [9 czerwca 1935]
Autor „Drzewiej” jechał do Italii po słońce. Chciał się w nim wykąpać, chciał się też „oderwać od siebie”, od wspomnień o długach, które zadręczały go, wlokły się za nim jak kajdany za skazańcem. Radował się każdą godziną, która go zbliżała… Read More ›
Ludwik Brunon Świderski – „Orzeszkowa i Reymont (Listy)” [1936]
Z bogatej w treść, a pięknej formą korespondencji autorki „Nad Niemnem”, z piewcą „Chłopów”, która — podobnie, jak wymiana myśli z Marią Konopnicką — w formie dwugłosu wejdzie do pierwszego tomu zamierzonego wydawnictwa korespondencji Elizy Orzeszkowej, wyjmuję kilka listów, bądź… Read More ›
Wojciech Bąk – „Śmierć na Forum” [2 lipca 1939]
Widziałem ją. To było na Forum Romanum I szept jej usłyszałem w wiatru szumie cichym. Nad szkieletem historii, nad sławą złamaną Stała jak posąg biały zwycięstwa i pychy. Kolumny, co z nią walkę toczyły o wieczność Konały w piasku ruin,… Read More ›