I. Czy śpiącego można przebudzić grzecznie?… Podobno, że nie: gdyby albowiem budziło się go upadkiem na twarz najlżejszego listka róży, jeszcze byłoby to tylko bardzo wykwintnie albo poetycko pomyślanym, lecz nie byłoby grzecznie, bo, końcem końców, trzeba śpiącemu przerwać snowania… Read More ›
Romantyzm
Zygmunt Krasiński – Wstęp do „Przedświtu” [1843]
Ultimo Cumaei venit iam carminis aetas: Magnus ab tntegro saeclorum nascitur ordo. Virgilius, Ecloga IV Hodie scietis, quia veniet Domlnus et salvabitnos et mane videbitls gloriom etus. Miss(ale] Rom[anum], in vigil[la.]Nat[ivitatis] Dom[ini] A Jezus im odpowiedział: Ojciec mój aż dotąd… Read More ›
Adam Mickiewicz – „Literatura słowiańska wykładana w Kolegium francuzkiem. Lekcja V” [12 stycznia 1841]
Od czasu rozpoczęcia mojego kursu, codzień dochodzą mię listy uczonych Słowian, z zarzutami tyczącemi się już to całego planu, już niektórych szczegółów w moim wykładzie. Mówię o tej korespondencyi, bo ma ona swoje znaczenie, pokazuje jaki jest stan ruchu literackiego… Read More ›
Konstanty Gaszyński – „Tęsknota do Włoch” [1834]
W młodości, kiedy miłość sercu ku potrzebie Marzyłem o kochance, – i w ziemskim obszarze Widziałem tylko cudne ideału twarze Wejrzeniem i uśmiechem wabiące do siebie. – O piękna Włoch kraino! Dziś o twojem niebie, O twej chwale przebrzmiałej w… Read More ›
Adam Mickiewicz – „Arcy-Mistrz” [1829?]
Jest mistrz, co wszystkie duchy wziął do chóru I wszystkie serca nastroił do wtóru, Wszystkie żywioły naciągnął jak struny! A wodząc po nich wichry i pioruny, Jedną pieśń śpiewa l gra od początku: A świat dotychczas nie pojął jej wątku…. Read More ›
Cyprian Kamil Norwid – „Co robić?” [1875]
Śród Europy, nie dla obyczaju Chrzczonej – co począć w rozebranym kraju? Co robić? – pyta ten, tamten i owy, Rozłamanego narodu trzy głowy. Pojrzeć ku górze – pod ołtarz narodów, Gdzie z całej armii został strażnik schodów, Z korony… Read More ›
Juliusz Słowacki – „Rzym” [1836]
Nagle mię trącił — płacz na pustym błoniu: „Rzymie! nie jesteś ty już dawnym Rzymem”. Tak śpiewał pasterz trzód, siedząc na koniu. Przede mną mroczne błękitnawym dymem Sznury pałaców pod Apeninami, Nad nimi kościół ten… co jest olbrzymem. Za mną… Read More ›
Cyprian Kamil Norwid – Pióro [1842]
…Nie dbając na chmury Panów krytyków, gorsze kładzie kalambury. Byron. Beppo I wlano w ciebie duszę nie anielską, czarną, Choć białym włosem strzępisz wybujałą szyję I wzdrygasz się w prawicy wypalonej skwarną Posuchą – a za tobą długie żalów chryje… Read More ›
Cyprian Kamil Norwid – Tęcza [1860]
Wstęp pierw uczynię, by mię lekkie słowo Nie pomówiło gdzie o profanację, Mowy że polskiej ja konchę perłową Zdrabniam na fraszki, na improwizacje, W kramarne cacka łamiąc ją i liche, Zamiast pielgrzymiej tuniki upięciem Zrobić, i w ślady pójść za… Read More ›
Józef Kremer – Ogólny widok na sztukę [„Listy z Krakowa”, 1869]
Wśród zgiełku codziennego życia, wśród kłopotów i kłopotków powszednich, i zabiegów, i wrzawy świata, bieży nam czas cały i wiek nasz. Niby falą płynie trud za trudem, praca ściga pracę, a wśród tego zamętu i hałasu nie dosłyszysz i wołania… Read More ›