Studium o mesjanizmie, o gruntownie rewizjonistycznym i nowoczesnym podejściu do pojęcia, które spętało całe pokolenia Polaków, dając im religię Ojczyzny jako zastępczą namiastkę walki o nią, byłoby zapewne najlepszą formą skończenia z urokiem rzeczy przedawnionych, a mimo to nieustannie działających…. Read More ›
Artykuły
Gustaw Herling-Grudziński o Czesławie Miłoszu [26 sierpnia 1951]
Murti-Bing Pod tym tytułem ukazał się w lipcowym zeszycie „Twenieth Century” rozdział z książki Czesława Miłosza o „intelektualistach w krajach demokracji ludowej”. Miłosz zapożyczył to słowo z Nienasycenia S.I. Witkiewicza, gdzie oznaczało ono nazwę pastylek używanych przez armię mongolską do zaszczepiania ludziom… Read More ›
Mieczysław Grydzewski – „Silva Rerum” [3 czerwca 1951]
Artykuł ukazał się niedługo po porzuceniu przez Czesława Miłosza kariery w dyplomacji PRL oraz po opublikowaniu przez poetę głośnego artykułu „Nie” w paryskiej „Kulturze”. Pan Czesław Miłosz, „ceniony polski poeta”, jak o sobie z uroczą skromnością pisze, którego „nazwisko literackie… Read More ›
K.I. Gałczyński – „Do Przyjaciół z „Prostu z Mostu”” – Część II [1936]
Mówię te słowa ze szpalt pisma “Prosto z Mostu”. Szukam epitetu zdobiącego, epitheon ornans, któryby wyróżnił je spośród innych. Mam: gorący, pismo gorące. Tutaj się bijemy, nie intrygujemy. Na drzwiach redakcji mógłby wisieć taki napis: „Czytelniku znudzony, wyjdź. Nic tutaj… Read More ›
K.I. Gałczyński – „Do Przyjaciół z „Prostu z Mostu”” – Część I [1936]
I. VIRI FRATRES: Już nie jestem samotny – bo jestem z wami i razem z wami pożywam chleb szczerości, panis sinceritatis. A jeszcze onegdaj byłem jako noc w nocy i „strach piłem jak wino”. Grząska Warszawo lat minionych, skąd, z… Read More ›
Karol Irzykowski – „Programofobia” [1920]
Gdy śp. Tadeusz Pawlikowski swego czasu, już jako zdetronizowany dyrektor teatrów, redagował literacki dwutygodnik „Nasz Kraj”, wprowadził w nim nowość iście reżyserską.: „Spojrzenia ku…” Były to artykuły, impresje, wiersze o utworach lub artykułach zamieszczonych w tymże samym numerze pisma; rzeczy… Read More ›
Miesięcznik poetycki „Skamander” – Zeszyt pierwszy, rok pierwszy, Warszawa [Styczeń 1920]
Nie występujemy z programem, gdyż programy są zawsze spojrzeniem wstecz, są dzieleniem nieobliczalnego życia przez znane. Można mówić o programie niedzielnej wycieczki za miasto, ale kto powiedzieć potrafi, jaki był program Kolumba wiodącego swe galeony przy bladych gwiazdach, aby nadprogramowo… Read More ›
Sławomir Mrożek – „Ankieta uczuć” [1951]
„To nieprawda, że jestem chory, któż powiedział, że konam? To nieprawda, po stokroć nieprawda i jeszcze dziś zaraz, natychmiast muszę powiedzieć ludziom o tym, co donosi gazeta! Niech wiedzą!” Gazeta z dnia 13 stycznia 1945 roku donosiła o rozkazie Marszałka… Read More ›
Ks. Franciszek Błotnicki – „Kultura ukraińska” [1935]
Ruch ukraiński ma dwa ośrodki kulturalne: Lwów i Kijów. Lata powojenne wytworzyły jeszcze trzeci: emigrację, która jednak ciąży duchowo do jednego z powyższych dwu, zależnie od tego, skąd ta emigracja się rekrutowała. Odmienność tych dwu kultur, mimo próby rzucenia między… Read More ›
Stanisław Piasecki – „Imperializm idei” [1935]
Odrodzenie uczuć narodowych w Europie, tak charakterystyczne dla historii XIX-go wieku, zastało Polskę podzieloną przez rozbiorców, niewolną, wyzutą z niezawisłości politycznej. Musiało to zaciążyć na charakterze polskiego patriotyzmu, który stał się szczególniej obronny, defensywny, negatywny. Nasze pieśni narodowe oplatają się… Read More ›