W liście Jarosława Iwaszkiewicza do Czesława Miłosza z 9 stycznia 1950 znajdziemy następujący passus, dotyczący paryskiej „Kultury”: „Cóż za bezbrzeżna naiwność, a raczej głupota. Im się zdaje, że można błam futra schować do szafy i wyciągnąć go po 20 latach,… Read More ›
Artykuły
Toczy się koło dziejów [1 stycznia 1939]
W pełnym biegu, bez wytchnienia, bez spojrzenia poza siebie, przetaczają się dzisiaj zdarzenia w świecie z toru roku 1938 na tor roku 1939. Biją się nadal w Chinach i właśnie ze wzmożoną zaciętością koło Kantonu i w środku kraju poza… Read More ›
Przemówienie Ignacego Paderewskiego w Poznaniu [26 grudnia 1918]
Wielce Szanowni przedstawiciele Wielkopolski! Szanowne Rodaczki i Rodacy. Siostry i Bracia! Co się w tej chwili w duszy mojej dzieje, każdy z Was odgadnie. Po tym, co przed chwilą przeżyłem, słowo na ustach zamiera. Żyjemy w czasach, gdy każdy winien… Read More ›
Pokój ludziom dobrej woli [24 grudnia 1918]
Od wieków z utęsknieniem czekał świat na tę chwilę, kiedy wypełnić się miała obietnica, dana praojcom w raju; i tęsknotą przejęty gorącą, wołał z prorokiem Pańskim: „Spuście rosę niebiosa, a obłoki niech spuszczą ze dżdżem sprawiedliwego, niech się otworzy ziemia… Read More ›
Ostatni pociąg niemiecki [Warszawa, 12 listopada 1918]
Stacja Tłuszcz na Petersburskiej. Warty już nie ma i kręcą się tylko tu i ówdzie, żołnierze niemieccy i zdają się nic nie widzieć, co się tam w ojczyźnie ich dzieje. Urzędnicy na stacji wszyscy „funkcjonują”, tak jak zwykle. Naczelnik jednak… Read More ›
Europa, w jaką wierzymy („Deklaracja Paryska”)
Europa należy do nas, a my należymy do Europy. Jej ziemie są naszym domem: innych nie mamy. Powody, dla których kochamy Europę przekraczają naszą zdolność wyjaśnienia lub usprawiedliwienia naszego do niej przywiązania. To kwestia wspólnych dziejów, nadziei i miłości. To kwestia zwyczajów. Chwil patosu i cierpienia. Inspirujących doświadczeń pojednania i obietnica… Read More ›
Gustaw Herling-Grudziński o polskim mesjanizmie [1946]
Studium o mesjanizmie, o gruntownie rewizjonistycznym i nowoczesnym podejściu do pojęcia, które spętało całe pokolenia Polaków, dając im religię Ojczyzny jako zastępczą namiastkę walki o nią, byłoby zapewne najlepszą formą skończenia z urokiem rzeczy przedawnionych, a mimo to nieustannie działających…. Read More ›
„Kobieta w stosunku do mężczyzny i społeczeństwa” [1869]
Wychowanie panien u nas jest zwykle wadliwe bo dokonywa się powierzchownie; zadaniem bowiem onego jest nadanie przyzwoitego ruchu ciała i układu powierzchowności. Wedle takiego układu szczycą się nieraz rodzice wychowaniem mniej więcej starannem swej córki. Zalecając młodej panience, aby się… Read More ›
119-ta Środa Literacka [1931]
Ostatnia Środa Literacka poświęcona była wyłącznie twórczości najmłodszych wileńskich poetów akademików Wszechnicy Batorowej. W zeszłym sezonie produkowali się na jednej ze śród najmłodsi poeci warszawscy, przedstawiciele z grupy Kwadryga, którzy w słowie wstępnym i w autorecytacjach zaznajomili literatów wileńskich i… Read More ›
Nie-podległa
W najnowszym, zimowym wydaniu „Zeszytów Literackich”, przedruk wystąpienia przewodniczącego Rady Europejskiej, Donalda Tuska, wygłoszonego podczas wręczenia Nagród Księżnej Asturii w październiku 2017: Majestades, Premiados, Autoridades, Señoras y Señores, Jestem szczęśliwy, że mogę dziś odebrać Nagrodę Zgody, przyznaną Unii Europejskiej przez… Read More ›