Budował się dotąd świat dobrym, poczciwym stosunkiem, panującym u nas między księdzem a społeczeństwem. Po utracie wolności naszej ukryła się polskość w kościele. Polscy biskupi i księża przytulili ją, rozgrzewali, podawali ludowi, służąc tern Ojczyźnie i Bogu, który miłość Ojczyzny… Read More ›
Źródła
Zbigniew Herbert o Polsce [1981]
Psychicznie nigdy z Polski nie wyjeżdżałem. Nie chciałem być emigrantem, bo wiem, jaką cenę płaci się za emigrację. Ale potrafię zrozumieć tych, którzy zostali na emigracji. Moja konstytucja psychiczna, moja biografia przywiązała mnie tak bardzo do kraju, że muszę tutaj… Read More ›
Wacław Kubacki – „Sprawa Ferdydurkizmu” [Marzec 1938]
Powieść W. Gombrowicza „Ferdydurke” stała się wydarzeniem. Jakkolwiek byśmy się do niej ustosunkowali – pozytywnie czy niechętnie – nie można negować faktu, że zawiera ona wiele elementów, które pozwalają mówić o symptomatyczności tego zjawiska, o ferdydurkizmie. Zadaniem moim będzie oświetlenie… Read More ›
List zawiadamiający o śmierci Witolda Gombrowicza – Izabela Neyman do Zofii Hertz [25 lipca 1969]
Droga Pani Zofio, 7 – rano. Witold Gombrowicz umarł o północy. Przyjaźniłam się z nim i jego żoną. Miałyśmy wspólną gospodynię – Mme Charlotte. W środę, wiedząc, że Ryta Gombrowicz jest sama, wybrałam się z wizytą do Vence. Namówiłam Rytę,… Read More ›
Adolf Nowaczyński, „Kulczyk Sobieskiego” [1935]
Chyba nikt już nie pamięta, a dowodnie, mało ludzi słyszało o jednym takim panu Kulczyckim alias Kulczyku, co to zapoczątkował pewien obyczaj, z biegiem czasu i stuleci bardzo potem rozpowszechniony po całym Bożym świecie. Nie był to żaden wódz, ani… Read More ›
Jan Wiktor – „Tragedia Brzozowskiego” [9 czerwca 1935]
Autor „Drzewiej” jechał do Italii po słońce. Chciał się w nim wykąpać, chciał się też „oderwać od siebie”, od wspomnień o długach, które zadręczały go, wlokły się za nim jak kajdany za skazańcem. Radował się każdą godziną, która go zbliżała… Read More ›
Max Scheler – „O rehabilitacji cnoty”, część II – „Pokora” [1909]
Z nowych postaw duszy, które wytworzyło pojawienie się Chrystusa i odziało blaskiem boskiej chwały, pokora jest tą postawą, która – widziana we właściwym świetle i trafnie rozumiana – stanowi najgłębsze przeciwieństwo i najsilniejszą antytezę zarówno starożytnej, jak i nowożytno-mieszczańskiej postawy… Read More ›
Adolf Sowiński – „Anioł” [1938]
Porównać można cię, nie można nazwać. Oczy masz jak wieczorne perspektywy łąk, gdy schną po deszczu, błyszczą żuki, kłębami się toczy echo dzwonów, bo krąg wież bez kościołów zamyka tę stronę a tylko szczyty ich są oświetlone słońcem zza wzgórza…. Read More ›
Bronisław Trentowski – kilka słów o państwie [1842]
„Państwo istnieje nie dla króla i jego postanowień, lecz dla całego narodu, dla szczęścia wszech obywateli. Państwo samo jest li środkiem, a każdy obywatel zawsze celem. Nie obywatele są tedy dla państwa, lecz państwo dla obywateli. Obywatelom wolno nadawać państwu… Read More ›